Onderzoek toont mening Nederlanders over energietransitie en klimaatverandering

Gepubliceerd op 27/08/2024 01:00 in Binnenland

Uit een onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving onder ruim 2000 mensen blijkt dat verreweg de meeste Nederlanders (88 procent) willen dat Nederland minder afhankelijk wordt van andere landen voor energie. Daarnaast vindt driekwart van de burgers klimaatverandering een belangrijk probleem. Echter, burgers vinden het beleid op dit gebied alleen aanvaardbaar als het betaalbaar is en de kosten eerlijk worden verdeeld.

Het onderzoek is uitgevoerd naar aanleiding van het Klimaatakkoord, waarin is afgesproken dat huizen in 2050 duurzaam moeten worden verwarmd. Zeven miljoen woningen en 1 miljoen andere gebouwen moeten dan aardgasvrij zijn. Om te achterhalen hoe burgers tegenover deze plannen staan, heeft het PBL het onderzoek uitgevoerd.

Uit het onderzoek blijkt dat hoewel burgers achter de doelen staan, de helft van de ondervraagden weinig vertrouwen heeft in de overheid als het om klimaatbeleid gaat. Dit komt onder andere door inconsistent beleid rond de salderingsregeling voor zonnepanelen.

Een belangrijk aspect bij de overstap naar aardgasvrije wijken is de kostenverdeling. Veel burgers vinden dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Ook hebben burgers moeite met warmtenetten in handen van commerciële bedrijven en geven de voorkeur aan gebruik van warmtenetten die door publieke instanties worden beheerd.

Er is een wetsvoorstel ingediend waarin staat dat warmtebedrijven voortaan door gemeentes moeten worden bestuurd en consumenten beschermd moeten worden tegen warmtewoekerprijzen. Echter, er zijn ook respondenten die vinden dat de huidige netbeheerder eigenaar moet worden van het warmtenet.

De rijksoverheid is al begonnen met het testen van aardgasvrije wijken in zogenoemde 'proeftuinen'. En hoewel er subsidies beschikbaar waren voor deze wijken, wilden bewoners niet altijd meewerken aan de warmtetransitie. Het PBL verwacht dat het voor gemeenten zonder subsidies lastig zal zijn om grote groepen burgers mee te krijgen in de duurzaamheidsslag. Daarom raadt het planbureau gemeenten aan om goed te communiceren over onzekerheden en de mening van burgers mee te nemen in de ontwikkeling van wijkplannen.