Zuid-Sudan dreigt opnieuw af te glijden naar burgeroorlog

Gepubliceerd op 23/03/2025 15:00 in Buitenland

Zeven jaar na het sluiten van een vredesakkoord waarschuwen regionale waarnemers dat Zuid-Sudan op de rand van een nieuwe burgeroorlog staat. Het land wordt geteisterd door economische misère, nooit geadresseerde spanningen en de oorlog in buurland Sudan.

In 2011 brak er een bloedige burgeroorlog uit in Zuid-Sudan, slechts twee jaar nadat het land onafhankelijk was geworden van Sudan. Deze machtsstrijd tussen president Salva Kiir en zijn voormalige vicepresident Riek Machar resulteerde in 400.000 doden.

Op dit moment zijn gevechten tussen troepen van het regeringsleger en een militie gelinkt aan Machar de directe aanleiding voor de toenemende spanningen. Duizenden burgers zijn de afgelopen weken op de vlucht geslagen en bij luchtaanvallen vielen tientallen doden.

Het vredesakkoord uit 2018 heeft de onderliggende spanningen niet voldoende kunnen wegnemen, volgens Sara Ketelaar van vredesorganisatie PAX. Zuid-Sudan kent een complex landschap met 64 etnische groepen en een bevolking die ernstig lijdt onder armoede en trauma.

Recente aanvallen door het Witte Leger, een militie van Nuer-jongeren, hebben de situatie verder doen escaleren. De regering beschuldigt de oppositie van deze aanvallen, maar analisten wijzen erop dat het Witte Leger autonoom opereert en vooral ontstaan is in gebieden waar de staat afwezig is.

Regionale belangen spelen ook een rol, met Uganda dat troepen heeft gestuurd om Kiir te ondersteunen. Daarnaast bestaat de angst dat de oorlog in Sudan zal overslaan naar Zuid-Sudan, met Opper-Nijl als potentieel epicentrum van een regionaal conflict.

De toenemende dreiging van een nieuwe burgeroorlog in Zuid-Sudan baart zorgen binnen en buiten de regio. Als de huidige situatie escaleert, kan dit verstrekkende gevolgen hebben voor de gehele Hoorn van Afrika. De bevolking van Zuid-Sudan hunkert naar vrede in een land dat al te lang geteisterd wordt door conflict.