Dutch Minister imposes 20-year entry ban on former ASML employee for security threat

Gepubliceerd op 07/12/2024 09:00 in Economie

De Nederlandse Minister van Asiel en Migratie, Marjolein Faber, heeft een toegangsverbod opgelegd aan een voormalige werknemer van ASML, fabrikant van chipmachines, voor een periode van 20 jaar. Een dergelijk verbod wordt alleen opgelegd in geval van een bedreiging voor de nationale veiligheid, indien van toepassing. Het Ministerie heeft geen verklaring gegeven waarom het toegangsverbod is opgelegd.

Een onderzoek van Nieuwsuur heeft onthuld dat de voormalige ASML-werknemer in kwestie een 43-jarige Russische ingenieur is. De man staat ook terecht voor verschillende schendingen van de sanctiewetgeving. Gedurende meerdere jaren wordt vermoed dat hij documenten heeft gestolen, zoals handleidingen voor microchips, van zowel ASML als Mapper Lithography chip technologie.

De gestolen informatie zou hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de Russische chipproductie. Men vermoedt dat de man meerdere tienduizenden euro's heeft ontvangen in ruil voor de informatie.

ASML heeft de diefstal van bedrijfseigen informatie bevestigd aan Nieuwsuur: "Wij zijn op de hoogte van de procedures tegen een voormalige Mapper en ASML-werknemer. Overeenkomstig ons beleid hebben wij ook officiële meldingen gedaan. In afwachting van het proces wensen wij geen commentaar te geven."

De man zit nog steeds vast in Nederland. Hij moet maandag voor de rechtbank in Rotterdam verschijnen in een pro forma zitting, waar de rechtbank onder andere zijn voorlopige hechtenis zal behandelen. Noch het Openbaar Ministerie, noch de advocaat van de Russische ingenieur wensten commentaar te geven over de kwestie.

De ingenieur zou onlangs ook hebben gewerkt voor een andere Nederlandse chipproducent: NXP. Hij is opgeleid aan Russische universiteiten en heeft gewerkt voor Russische technologiebedrijven. Hij dook in 2015 op in Nederland toen hij werkte voor Mapper Lithography, een start-up in Delft. Dat bedrijf ontwikkelde producten voor de halfgeleiderindustrie. In 2018 ging Mapper failliet en werden de technologie en werknemers, inclusief de ingenieur, overgenomen door ASML.

De overname van Mapper volgde na druk van de VS op de Nederlandse regering. Een reconstructie door NRC onthulde dat werd gevreesd dat de kennis van de start-up in Russische of Chinese handen zou kunnen vallen.

In Rusland is Mapper nog steeds actief. Het bedrijf is eigendom van Astron, een Russische producent van militaire drones. Zowel Mapper als Astron staan onder Amerikaanse sancties, wat betekent dat er geen zaken kunnen worden gedaan met beide bedrijven. De ingenieur zou ook voor het Russische Mapper bedrijf hebben gewerkt.

Diefstal in 2019

ASML was eerder het slachtoffer van diefstal. In 2019 hadden Chinese voormalige werknemers op grote schaal bedrijfsgeheimen gestolen. Ze gebruikten de informatie om XTAL op te zetten, de concurrent van ASML.

En in 2023 nam een Chinese werknemer informatie over geavanceerde technologie van het bedrijf mee. Hij ging later werken voor Huawei, een andere chipproducent. "Met onze unieke positie en de groeiende geopolitieke spanningen in de chipindustrie zien we toenemende veiligheidsrisico's", erkende het bedrijf destijds.