Rusland ontduikt Europese sancties bij scheepsbouwproject

Gepubliceerd op 08/12/2024 14:00 in Economie

Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat vorig jaar honderden Europese onderdelen voor een prestigieus scheepsbouwproject van Damen Shipyards in Rusland zijn beland, ondanks het exportverbod dat van kracht is sinds de inval in Oekraïne.

Russische scheepswerven wisten via Turkije en Hongkong de onderdelen te verkrijgen, zo blijkt uit importgegevens. Een deel van de onderdelen lijkt zelfs afkomstig te zijn van Damen zelf, volgens drie fabrikanten die hun producten herkenden.

Damen ontkent echter elke betrokkenheid en beweert volledig in lijn met de sancties te hebben gehandeld. Het bedrijf zegt geen zendingen meer naar Rusland te hebben gestuurd sinds het ingaan van de sancties in 2023.

Het Openbaar Ministerie onderzoekt momenteel de zaak, nadat het sanctieteam van de Nederlandse douane vermoedde dat er strafbare handelingen hebben plaatsgevonden bij de export van de onderdelen.

Sanctiedeskundigen stellen dat Damen mogelijk verzuimd heeft om te voorkomen dat de onderdelen in Rusland zouden belanden, een wettelijke verplichting volgens advocaat Sebastiaan Bennink.

Diverse fabrikanten van onderdelen voor de schepen erkennen dat ze exclusief aan Damen leverden en zijn verbaasd over de route die de onderdelen hebben afgelegd. Het Duitse bedrijf Schottel heeft zelfs een melding gedaan bij de autoriteiten wegens mogelijke sanctieomzeiling.

Daarnaast vallen er ook verdachte "red flags" op in de importdata, die wijzen op mogelijke sanctieomzeiling via net opgerichte bedrijven in Turkije en China.

Een dochteronderneming van Damen in Rusland blijkt ook een rol te spelen bij het importeren van onderdelen voor het project, ondanks pogingen van Damen om zich terug te trekken uit de Russische markt vanwege de restrictieve procedures.

Het onderzoek naar de mogelijke sanctieomzeiling bij het scheepsbouwproject van Damen Shipyards loopt nog, terwijl de betrokken partijen vooralsnog geen verdere details willen prijsgeven.