Man ontwikkelt "oncontroleerbaar Iers accent" na diagnose prostaatkanker

Gepubliceerd op 20/04/2023 10:00 in Opmerkelijk

Een man uit de Verenigde Staten ontwikkelde na zijn diagnose van prostaatkanker een "oncontroleerbaar Iers accent" dat hij tot zijn dood behield, volgens een rapport in het wetenschappelijke tijdschrift BMJ. De man was volgens de onderzoekers "ergens in de vijftig" en had geen directe familie in Ierland. Onderzoekers vermoeden dat de verandering van accent het gevolg was van een aandoening waarbij het immuunsysteem van een kankerpatiënt onder meer delen van het brein aanvalt.

Het is volgens de onderzoekers de derde keer dat een kankerpatiënt het betreffende syndroom ontwikkelt en voor het eerst dat dat gebeurt bij iemand met prostaatkanker. De man woonde rond zijn twintigste korte tijd in Engeland en had verre familieleden in Ierland, maar de onderzoekers zeggen dat hij nooit met een Iers accent sprak voordat hij kanker kreeg.

Het foreign accent syndrome valt onder de taalproblemen die het gevolg zijn van hersenschade. Het komt voor bij allerlei hersenaandoeningen en zit niet in een specifiek gebied van de hersenen, maar komt vaakst voor in de frontaalkwab, de voorste delen van het brein. Het is een zeer zeldzame aandoening die bij patiënten met taalstoornissen meestal resulteert in het niet meer kunnen vinden van woorden of het niet meer kunnen uitspreken van woorden.

Roy Kessels, hoogleraar neuropsychologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, zegt geen voorbeelden te kennen van collega's in Nederland die te maken hebben gehad met een patiënt met het syndroom. Dysarthrie komt wel vaak voor, waardoor patiënten door een beschadiging van het zenuwstelsel niet goed meer kunnen praten en in sommige gevallen zelfs 'dronken' kunnen klinken doordat ze met dubbele tong praten. Kessels: "Maar patiënten met het foreign accent syndrome zijn wel gewoon te verstaan."

Neuropsycholoog Kessels betwijfelt of het zin heeft om de spraakstoornis te behandelen. Hij zegt dat iemand die hakkelend spreekt als gevolg van een hersenaandoening kan worden aangeleerd om op een andere manier duidelijk te maken wat hij of zij bedoelt. "Het is de vraag waar hier de prioriteit ligt. Ik zou denk ik eerder de prostaatkanker behandelen dan deze taalstoornis."

Internationaal zijn wel meerdere gevallen bekend van het syndroom. Zo schrijft de BBC over een Britse vrouw die in 2006 een beroerte kreeg en opeens leek te spreken met een Jamaicaans accent. Ook wordt het voorbeeld genoemd van een Noorse vrouw die in de Tweede Wereldoorlog gewond raakte en daarna met een Duits accent sprak.