Nederlandse artiesten herkenbaar in nummer gemaakt met kunstmatige intelligentie

Gepubliceerd op 13/03/2025 15:00 in Tech

In een met kunstmatige intelligentie (AI) gemaakt nummer zijn zangstemmen te horen die lijken op die van bekende Nederlandse artiesten zoals Jan Smit, Trijntje Oosterhuis en Herman van Veen. De maker van het nummer, Matties Grooten, experimenteerde met AI-muziekgeneratoren zoals Udio, Riffusion en Sonauto om muziek te creëren in de stijl van Nederlandse artiesten.

Volgens Grooten en zijn collega's van muziekstudio manglemoose gebruiken AI-bedrijven stemmen van Nederlandse artiesten zonder toestemming. De AI-programma's zouden getraind zijn op het werk van deze artiesten, wat volgens Grooten oneerlijk is.

Stichting Brein, die namens de muziekindustrie optreedt tegen onrechtmatig gebruik van artiestenwerk, noemt het gebruik van herkenbare stemmen in AI-nummers schadelijk voor artiesten. Directeur Bastiaan van Ramshorst benadrukt dat de stem van een artiest het handelskenmerk is en daarom beschermd moet worden.

Hoewel artiesten zich niet op het auteursrecht kunnen beroepen om hun stem te beschermen, kunnen zij wel een beroep doen op de privacywet. Als een AI-stem te veel lijkt op die van een specifieke artiest, kan dit als onrechtmatig worden beschouwd door de rechter.

Op dit moment heeft nog geen Nederlandse artiest juridische stappen ondernomen tegen AI-bedrijven die hun stemmen gebruiken. Volgens hoogleraar intellectueel eigendomsrecht Dirk Visser is het procederen tegen techbedrijven kostbaar en uitdagend. Er zijn ook nog geen commerciële nummers met nepstemmen van Nederlandse artiesten uitgebracht, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in de Verenigde Staten.

De discussie rondom het gebruik van Nederlandse artiestenstemmen in met AI gemaakte muziek lijkt nog in de beginfase te zijn. Hoewel er nog geen concrete actie is ondernomen door artiesten of organisaties, zou dit onderwerp in de toekomst meer aandacht kunnen krijgen.