Cyberaanval zorgt voor offline statiegeldautomaten in Nederlandse supermarkten

Gepubliceerd op 19/07/2023 01:00 in Tech

Het bedrijf dat het grootste aantal statiegeldautomaten levert aan supermarkten in Nederland, Tomra, wordt getroffen door de gevolgen van een cyberaanval. Hierdoor zijn alle ruim 4000 statiegeldautomaten die het bedrijf in Nederlandse supermarkten heeft staan offline gehaald.

Dit betekent dat het bedrijf geen online toegang meer heeft tot de automaten bij storingen en zelfs bij kleine problemen nu een monteur moet sturen. René Hissink, directeur van de Nederlandse tak van Tomra, geeft aan dat het bedrijf al druk was met aanpassingen aan de automaten vanwege het statiegeld op blik. Hij zegt: "Zo'n hack komt nooit goed uit, maar nu midden in de vakantietijd en midden in de uitrol, kun je dit er slecht bij hebben."

Voor supermarkten betekent dit dat zij nu langer moeten wachten op de reparatie van een automaat. Hissink legt uit dat normaal gesproken een monteur gemiddeld binnen zes uur na een melding op een locatie kan zijn, maar nu komt daar een dag bij.

Sommige automaten waren al buiten werking door vuil uit blikjes, maar nu zijn ze dus langer dan normaal niet bruikbaar. Onder andere Albert Heijn, Jumbo, Plus, COOP, Spar en Aldi hebben flessenautomaten van Tomra staan.

In sommige supermarkten zijn briefjes opgehangen waarop de situatie wordt uitgelegd. Een woordvoerder van Albert Heijn geeft aan dat de omvang van de storing op dit moment nog niet erg groot is. De NOS wacht nog op reacties van de andere supermarkten die flessenautomaten van Tomra hebben.

Brancheorganisatie CBL meldt dat hooguit 25 procent van de automaten mogelijk getroffen is. Zij hebben nog geen signalen ontvangen dat de situatie ernstig is.

Een woordvoerder van CBL benadrukt dat consumenten zelf in de gaten moeten houden of een automaat bij hen in de buurt nog werkt. Als dat niet het geval is, moeten ze de blikjes en flesjes weer mee naar huis nemen. De woordvoerder verwacht dat het probleem snel opgelost zal zijn, maar kan geen specifieke tijdslijn geven, net als Tomra.

De hack begon bij de Amerikaanse tak van Tomra, aldus Hissink. Het bedrijf heeft als reactie daarop onder andere de online verbindingen met de statiegeldautomaten uitgeschakeld. Het systeem blijft offline totdat precies duidelijk is wat er aan de hand is en of het veilig is om de verbindingen weer aan te zetten.

Hissink meldt dat het bedrijf niet is benaderd door cybercriminelen met een losgeldverzoek om bestanden terug te krijgen. "Dat geeft ons goede hoop dat we er op tijd bij waren. Maar uit voorzorg moet je dan alles uitschakelen."

Een direct gevolg van het uitschakelen van het online systeem is dat de automaten niet kunnen worden geüpdatet. Dit betekent dat nieuwe flessen of blikjes met nieuwe barcodes niet herkend worden door de automaten.